Doru borlanma yapsaydnz az deyip ok aylk alrdnz
30 Aralk 2011 Yazan Ali Tezel
Yurtd borlanmasyla emekliliin ok sayda pf noktas var. Borlanmay doru yaparsanz az para deyip ok emekli ayl alrsnz. Bilmeden yaparsanz ok deyip az emekli ayl alrsnz. Borlandktan sonra geri dn var ama aylk balandktan sonra yok
Danmak istediim konu, yurtd borlanmayla 27.01.2010 tarihinde balanan emeklilik aylmla ilgili. 27.05.1961 doumluyum, 18.04.1984te SSK’l olmutum, 2457 gn prim dedikten sonra 1991de Avusturya’ya gittim. 2009 yl kasm aynda da kesin dn yaptm. Yurtd borlanmas iin SGK’ya mracaat ettim. Bavuruyu yaptmda formlar doldururken denecek gn saysn sanrm, en yksek setim ve gnlk borlanma miktarn da daha yksek maa balanma umuduyla 15 lira olarak setim. Eimi 2000de kaybettim ve 15 ile 18 yanda iki oluma bakmakla ykmlym. Bunun sonucunda, 98 bin 115 lira deme kt. Hepsini deme imknm yoktu ve ben de 2610 gnn karl olan 39 bin 150 liray dedim. En dk olan 7.5 lira deil de 15 lira dediimden, en dk yerine daha yksek bir maa balanmas umudum vard ama 762 lira aylk baland. imdi bunu dzeltme ansm var m? Hilal Hrriyet
Yurtd borlanmak suretiyle emekliliin iki aamas vardr. Birincisi borlanmak, ikincisi de emeklilik. Emekli ayln ise borlanma belgesinde doldurduunuz alanlar belirler.
Yurtd borlanmasnda esas dnlmesi gereken, emekli ayldr ve emekli aylnn hesaplanmasnda da dnem vardr. Birincisi 31.12.1999 ncesi dnem, ikincisi 1.1.2000 ile 30.09.2008 aras dnem, ncs de 1.10.2008 gnnden sonraki dnem. Borlanma talep dilekesinde sadece gn says yazarsanz deme gnlerinizi, deme yaptnz gnden geriye doru sayarlar. Siz tarih belirtmeden borlanma talep dilekesi doldurmusunuz, deme yaptnz 2610 gn, deme gnnz olan 2009 Kasm’ndan geriye doru saymlar. Borlanma talep dilekesinde 31.12.1999 ncesini seseydiniz ve 31.12.1999dan geriye doru 2610 gnlk hem de gnlk 7.5 liradan deseydiniz deme rakamnz 19 bin 575 lira olacakt ve 995 lira da emekli ayl alacaktnz. Cebinizden 39 bin 150 lira km ya, 1.1.2000den sonraki dnemlerden 490 gn de gnlne 40 liradan deseydiniz deme rakamnz olan 39 bin 150 liraya ulardnz, ama bu sefer emekli aylnz 1295 liraya ulard.
3600 GNLE 995 LRA AYLIK ALABLRDNZ
Sizin iin en uygunu, var olan 2457 gn 3600 gne tamamlayacak 1143 gnlk bir borlanmay en dk rakamdan yapmak, ama bunu yaparken de 31.12.1999 ncesini iaretlemekti. Kitchen cabinets . Bu ekilde cebinizden 8572 lira kacakt ve alacanz emekli ayl da yine 995 lira olacakt. Fakat bu durumda 56 yanda yani 2017 ylnda emekli olacaktnz.
Yurtd borlanmas ilemini yaptran, parasn deyen, hatta emeklilik dilekesi veren ama emekli ayln hi almam olanlara isterlerse ilemleri iptal edilip dedikleri iade edilir. Fakat bir kere emekli ayln ekenlerin paras iade edilmez, ilemleri de iptal edilmez. Bu sebeple sizin iin yapacak bir ey kalmam.
***
Bulgaristan gmeni ve askerlik borlanmas
Bulgaristan’dan gelen soydalarn askerlik borlanmas konusunda son gnlerde ar sayda SGK’y ikyet eden mesajlar yamaya balad. Aslnda konu eski SSK Genel Mdrl’nn 12-10 ve 1218 ek sayl iki genelgesi ve SGK Bakanl’nn 2008/111 sayl genelgesiyle o kadar net ama maalesef SGK’da bu konuda halen hatal ilemler yaplyor. Sz konusu SSK genelgelerine gre; Bulgaristan’dan gelenlerden askerlik borlanmas yapmak isteyenler belge getirmek zorunda deildir ve bu durumda 2 yllk bir srenin askerlik borlanmasn yapabilirler. Belge getirirlerse bu sefer belgede daha fazla sre kaytl ise o sre kadar borlanabilirler.
SGK’nn son 2008/111 sayl genelgesi bu durumu biraz daha deitirdi. Genelgeye gre elinde askerlik srelerini gsterir belgesi olanlar belgede ne kadar sre yazyorsa hepsini borlanmak hakkna sahip. Elinde askerlik belgesi olmayanlar ise, 2 yl deil de doum tarihlerine gre 18 veya 20 ay askerlik yapma dnemlerine gre emsal doum tarihli Trkler ne kadar askerlik yapyorlarsa o kadar sre borlanabileceklerdir.
