Yatırım fonları, yatırımcılardan toplanan paralarla oluşturulan portföyün yatırımcılar adına işletilmesidir. Unutulmaması gereken husus, fonların değerinin artabileceği gibi düşebilecek olmasıdır.
Yatırım fonları, hemen her yatırımcı tipine uygun portföy seçenekleri sunmaktadır. Yatırımcı
, risk algılaması ve beklentilerine göre, bu fonlara katılabilir. Yatırım fonlarının Türkiye’de A tipi ve B tipi olmak üzere iki ana çeşidi vardır.
A Tipi: Bu tip bir fonun en az %25’inin Türkiye’de kurulmuş şirketlerin hisse senetlerinden oluşması gerekir.
B Tipi: A tipi fonların tabi olduğu sınırlamalara tabi olmayan fonlardır. Portföylerinde çok daha az miktarda hisse senedi tutabildikleri gibi, hiç hisse senedi taşımayabilirler.
Bu iki ana grup dışındaki fonlar, içerdikleri sermaye piyasası araçları itibarı ile de sınıflandırılmaktadır. Böylece, değişik portföy yapılarına sahip fonlar oluşturularak farklı yatırımcı tercihlerine hitap edilmektedir.
Örneğin, son dönemde Türkiye sermaye piyasasına yeni fon sınıfları getirilmiştir: Anapara korumalı ve anapara garantili fonlar ile serbest yatırım fonları.
Garantili fonlar anaparanın, diğer bir deyişle başlangıçta yatırılan tutarın, değerinin korunmasının garanti edildiği fonlardır. Kısacası
, yatırımcı yatırdığı paradan zarar etmez.
Anapara koruma amaçlı fonlarda ise, başlangıç yatırımının korunması gözetilmekle beraber garanti edilmez.
Korumalı veya garantili fonlar diğer menkul kıymetlerin yanı sıra türev ürünler içerir. Bu fonlar belirli bir vade ile ihraç edilir ve ancak halka arz süresi içinde alınabilir. Ayrıca bu fonlarda yatırımcının fonu satıp parasını vadeden önce geri alması ile ilgili çeşitli kısıtlamalar olabilir.
Serbest yatırım fonları ise yurtdışı uygulamalarda “hedge” fon olarak bilinen ve sadece “nitelikli yatırımcı”lara satılabilen fonlardır. Bu fonlar herhangi bir yatırım aracı veya yönetim strateji sınırlaması olmadan esnek bir şekilde yönetilmekte olup, yalnızca finansal kurumlar gibi kurumsal yatırımcılar ile 1 milyon TL’nin üzerinde finansal varlığı olan bireysel yatırımcılara satılabilir.
Yatırım fonları özellikle küçük tasarruf sahipleri için son derece uygun ürünlerdir
, çünkü:
• Profesyoneller tarafından yönetilmekte,
• Küçük miktarlarda alınıp satılabilmekte,
• İstenilen risk derecesinde yatırım olanağı sunmakta,
• Her an nakde çevrilebilmektedir.