İşçinin İşvereni Zarara Uğratması
Sorunuz:
Merhaba,
Ben mali müşavirlik ofisinde 6 aydır çalışmaktayım. Mükelleflerimizden birine ait olan Ba-Bs formlarından temmuz ayını gib sistemine yüklerken 6. ay beyannamelerinin verilmediğine dair uyarı aldım. Ben geçen ay bu firmanın beyannamelerini hazırlamıştım fakat sisteme yükleme yapmamışım. Her ay verilen beyannameler kontrol edilir fakat onlarda kontrol yapmamışlar ki sorun yeni beyanname verilirken benim tarafımdan fark edildi. Kendilerine bilgiyi verdim ve kanuni süresinden sonra beyannameyi vermemiz gerektiği ve cezaya benimde ortak olmam gerektiği cevabını aldım. Dürüstlük yaparak söylemesem onların haberi bile olmazdı ayrıca ben firmadan ayrılma kararı almıştım bu olay üzerine işten ayrılmam ne şekilde olabilir? Bu iş yeri benim personel özlük dosyamı yapmadı, iş sözleşmemi yapmadı, her ay almam gereken asgari geçim indirimlerimi ödemedi, mesai kaldığım zamanların parasını vermedi ve sgk girişimi 3 gün gecikmeli yaptı. Benim haklarım bu firmada nelerdir. O cezanın maaşımdan kesilmesi durumunda borçlu bulunduğum yerlere ödemelerimi yapamamış ve faiz ödeme zorunluluğu ile karşılaşmak zorunda kalabilirim.(Elem K.)
Cevabımız:
İş sözleşmesinin işçiye yüklediği borçlardan bir tanesi de özen borcudur.İşçi,yüklendiği işi özen ve dikkatle yapmak zorundadır.İşçinin özensizliği,dikkatsizliği veya kasıtlı olarak yaptığı hatalardan dolayı işvereni uğrattığı zarardan sorumludur.Çünkü bu durumda özen borcuna aykırı davranma söz konusudur.İlgili düzenlemeler Borçlar Kanunun 321.maddesi ve 97.maddesinde yer almaktadır.
ÖZEN ZORUNLULUĞU
Madde 321 : İşçi , yüklendiği işi özenle yapmak zorundadır.
İşçi ; kasıt ve savsama veya dikkatsizlik sonucu işverene karşı yol açtığı her türlü zarardan sorumludur. Bu sorumluluğun oranı , sözleşmeye göre belirlenir ve işin tehlike olup olmaması uzmanlığı ve eğitimi gerektirip gerektirmemesi ile işçinin işvrern tarafından bilinen veya bilinmesi gereken yetenek ve nitelikleri göz önünde tutulur.
YAPMA VEYA YAPMAMA BORÇLARINDA
Madde 97 – Yapma borcu borçlu tarafından ifa edilmediği takdirde alacaklı , masrafı borçluya ait olmak üzere edimin kendisi tarafından ifasına izin verilmesini isteyebilir; her türlü zarar ve kayıp dava hakkı saklıdır.
Yapmama borcuna aykırı davranan borçlu , bu aykırı davranışının doğurduğu zararı gidermekle yükümlüdür.
Alacaklı , ayrıca borca aykırı durumun ortadan kaldırılmasını veya bu konuda masrafı borçluya ait olmak üzere kendisinin yetkili kılınmasını isteyebilir.
Bu kanun maddeleri gereğince işvereninizin uğramış olduğu zarara kusurunuz oranında ortak olmanız gerektiği kanısındayım.Tarafınıza ödenmeyen fazla mesai ücretleri,asgari geçim ücretleri için Bölge Çalışma Müdürlüğü’ne şikayette bulunabilirsiniz.Daha sonra iş mahkemesine alacak davası açabilirsiniz.
