Çifte maaş kimleri kapsıyor?

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun bir kararı sonrasında eşi ya da anne-babası vefat eden bütün kadınların çifte maaş alabileceğine ilişkin bir algı oluştu. Bu durumda olan bütün kadınlar çifte maaş alabilir mi ya da hangi şartlarda alabilir? Bu konuyu açıklamaya çalışalım.

SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı birleşmeden önce farklı kanunlar uygulanmaktaydı ve bunların aylık bağlanma usul, esasları farklılık arz ediyordu. Eski uygulamada eşin ya da anne babanın aynı sosyal güvenlik kurumundan olması durumunda hem eşinden dul aylığı hem de anne-babasının yetim aylığını almak mümkün değildir. Öte yandan eşten dolayı dul aylığı alınabilmesi için dul eşin evlenmemesi yeterlidir. Dul eş çalışsa dahi eşinden maaş alabilir.

Yetim aylığı alabilmek için evli olmama, çalışmama ve emekli olmama şartları aranmaktadır. Bu şartlardan birisinin ihlali halinde yetim maaşı alınması mümkün değildir. Emekli Sandığı’ndan yetim maaşı alabilmek içinse Emekli Sandığı’na bağlı olarak çalışmamak ve evli olmamak gerekir. Emekli Sandığı’ndan yetim maaşı alanlar SSK veya Bağ-Kur’lu olsalar ya da buralardan aylık veya gelir alsalar bile yetim maaşları kesilmez.

Sosyal Sigortalar Kanunu’na göre eşin ya da anne babanın 6.8.2003 tarihinden önce vefat etmesi durumunda çifte maaş bağlanabilmektedir. Yargıtay kararı bu durumda olan kişileri kapsamaktadır. Çifte maaş ancak yargı kararıyla mümkündür. Yani dava açılması gerekmektedir.

Eş ya da anne-babadan dolayı farklı sosyal güvenlik kurumlarından olmak kaydıyla hem yetim hem de dul maaşı alınabilir. Bunun için dava açmaya gerek yoktur. 01.10.2008 tarihinden itibaren artık çifte maaş yani hem yetim hem de dul maaşı almak mümkün değildir. Bu durumda yüksek olan maaş tercih edilebilmektedir. Ayrıca eşi vefat etmiş ve herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmayan kadınlara muhtaçlıkları devam ettiği süre içerisinde aylık 250 TL tutarında ve 2 aylık periyotlarla düzenli nakit sosyal yardım verilmektedir.

KAYNAK:AHMET YAVUZ/ZAMAN GAZETESİ/03.4.2012