10 Soruda SSK ve Ba-Kur Emeklilerinin Maa ntibak
SORU-1: Sosyal gvenlikte intibak ne anlama gelmektedir? Byle bir dzenlemeye niin ihtiya duyulmutur?
Trke szlklerde intibak kavram, evreye veya bir duruma uyma, uyum salama, iki eyin llerinin birbirini tutmas, uyarlama, adaptasyon eklinde tanmlanmaktadr.
Bu balamda, sosyal gvenlik ynnden intibak kavramn, ayn sigortallk sresi, prim deme gn says ve ortalama prime esas kazanca sahip olmalarna ramen farkl tarihlerde emekli olan kiilerin emekli maalarndaki farklln giderilmesine ynelik almalar eklinde tanmlayabiliriz.
Emekli aylklarnn intibak konusu uzun zamandr hep tartlm ve esasen her yeni hkmet kurulduunda (daha dorusu alma Bakanlna yeni bir Bakan atandnda) konu masaya yatrlm ve her defasnda da ortaya kan maliyet dikkate alnarak konu rafa kaldrlmtr.
Ancak, bu defa seim ncesinde intibak konusunda verilen taahhdn ksmen de olsa yerine getirilmesine ynelik bir kanun tasars hazrlanarak TBMM’ye sevk edilmitir.
Hemen belirtelim ki, hazrlanan intibak kanun tasars btn emeklileri deil, emeklilerin sadece %20’sini kapsamaktadr. Bu anlamda, yaplan dzenlemelerin ksmi intibak olduunu syleyebiliriz.
Ayrca, ngrlen intibak dzenlenmesi farkl sigortallk statsnden (SSK, Ba-Kur, Emekli Sand) emekli olanlar arasndaki maa farkllklarn gidermeyi amalayan bir intibak almas deildir. Baka bir ifadeyle, ayn artlar ve ayn tarihlerde emekli olmalarna ramen SSK, Ba-Kur ve Emekli Sand emeklileri arasndaki maa farklln gidermeye ynelik herhangi bir dzenleme sz konusu deildir.
Son olarak, kanun tasarsna getirilebilecek bir baka eletiri de ngrlen ksmi intibak dzenlemesinin bugn kanunlam olsa bile, yararlanmak iin 2013 ylnn beklenecek olmasdr. designer dresses .
Btn bunlar dikkate alndnda, hazrlanan intibak dzenlemesini “da fare dourdu” eklinde nitelendirebiliriz.
imdi gelelim emekli ayl intibakna niin ihtiya duyulduuna.
1965 ylndan bugne kadar emekli ayl hesaplama yntemlerinde yaplan deiiklikler nedeniyle aylklar farkl esaslara gre hesaplanm emekli gruplar olumutur.
Ksaca bakldnda, 1982 ncesi emekli olanlar, 1982-1987 yllar arasnda emekli olanlar, 1988-1992 yllar arasnda emekli olanlar, 1993-2000 yllar arasnda emekli olanlar ve 2000-2008 yllar arasnda emekli olanlar ve 2008 yl sonrasnda emekli olanlar olmak zere aylklar farkl ekilde hesaplanan emekliler bulunmaktadr.
Esasen, aylk balama sisteminde temel deiiklik 4447 sayl Kanunla 2000 ylnda getirilen hesaplama yntemi ile yaplm olmakla birlikte, 2000 ylndan nce aylk balama oran, ortalama yllk kazancn tespitine esas alnan yl saysndaki deiiklik, gsterge tablosuna, st gsterge tablosunun eklenmesi gibi deiiklikler nedeniyle de 2000 ncesinde de farkl emekli gruplar olumutur.
Farkl mevzuat hkmlerinin uygulanmasnn sonucu olarak ayn alma sresi ve ayn cretle alan sigortallarn, emekli aylklarnn farkl yntemlerle hesaplanmasndan dolay farkl emekli maa miktarlar ortaya kmtr.
te, intibak almalarnn temelini, ayn prim gn says ve ortalama prime esas kazanca sahip olmasna ramen farkl tarihlerde ve farkl mevzuat hkmlerine gre ayl hesaplanm olan emekliler arasndaki farkllklarn giderilmesi oluturmaktadr.
SORU-2:Maa intibak dzenlemelerinden tm SSK emeklileri yararlanacak mdr?
SSK iin intibak sadece 1/1/2000 tarihinden nce emekli olanlar kapsayacaktr. Baka bir ifadeyle bu tarihten sonra emekli olan SSK’llar intibak dzenlemelerinden yararlanamayacaklardr.
SORU-3:Maa intibak Ba-Kur iin intibaktan tm emekliler yararlanacak mdr?
Ba-Kur iin intibak sadece 1/4/2000-30/6/2000 tarihleri arasnda emekli olanlar kapsayacaktr. Yani 1/4/2000 tarihinden nce ve 30/6/2000 tarihinden sonra emekli olan Ba-Kur’lular intibak dzenlemelerinden yararlanamayacaklardr.
SORU-4:SSK emeklileri iin intibak hangi gerekeye dayandrlmaktadr?
SSK emeklilikleri iin intibak; “2000 ylndan nceki emekli aylklarnn, kiilerin altklar srelerde elde ettikleri kazanlarna gre bulunan alt ve st gsterge tablolarnda yer alan gstergelerle memur maa katsaysnn arpm sonucu bulunmakta birlikte, bu dnemde aylk balama oranlar ve dikkate alnan kazan dnemlerinin farkl olmas nedeniyle emekli aylklarnn da farkl miktarlarda olumas ve denmesi” gerekesine dayandrlmaktadr.
SORU-5:Ba-Kur emeklileri iin intibak hangi gerekeye dayandrlmaktadr?
Ba-Kur emeklileri iin intibak; “1/4/2002-30/6/2002 dneminde yrrlkte bulunan gelir basamaklarn oluturmak iin yaplan art orannn, bundan nce yrrlkte bulunan gelir basamaklarndan balanm olan aylklara yaplan art orannn altnda kalmas” gerekesine dayandrlmaktadr.
SORU-6: SSK iin intibak nasl hesaplanacaktr?
Hesaplama; “1999 yl Aralk aynda yrrlkte bulunan gsterge ve st gsterge tablosuna gre bulunacak gstergenin ayn dnemdeki memur maa katsaysyla arplmas sonucunda (aylk balama orann da uygulanmas suretiyle) bulunacak olan aylk miktar, yzde 5,9 orannda artrlarak 2000 yl Ocak ay ayl bulunacak ve bu aylk miktar da “7,13326594120697” arpan (yllar itibaryla enflasyon ve refah pay arpm) kullanlarak 2008 yl Ocak ayna tanacak ve bulunacak bu miktar da 2013 yl Ocak ay deme dnemine kadar aylklara uygulanm olan yllk artlar ile artrlmas” eklinde olacaktr.
SORU-7: Ba-Kur iin intibak nasl hesaplanacaktr?
Hesaplama “1/4/2002 ile 30/6/2002 tarihleri arasnda kullanlmak zere hazrlanan gelir basamaklar esas alnarak 2002 yl Nisan ay deme dnemi itibaryla hesaplanan aylk tutar, ayn deme dneminde yzde 8,9 orannda artrldktan sonra 2002 yl Mays ay deme dneminden balayarak 2013 yl Ocak ay deme dnemine kadar balanm olan aylklara sz konusu dnemlerde uygulanan yllk art oranlar ile artrlacak ve aylklar 2013 yl Ocak ay deme dneminden itibaren yeni tutarn belirlenmesi” eklinde yaplacaktr.
SORU-8: ntibakn gerekletirilmesi halinde emeklilerin eline ne kadar art gemi olacaktr?
ntibakn gereklemesi halinde 10.-TL ila 322.-TL arasnda bir art salanacaktr. Bu miktar emeklinin aylna gre deiecektir.
SGK tarafndan hazrlanan tabloya gre, intibak dzenlemesiyle 2000 ncesi SSK emeklilerinden prim gn says yeterli olanlardan yallk, malullk ve lm ayl alan1.913.442 kiinin aylnda art olacak.
Ba-Kur’dan 1/4/2002 ile 30/6/2002 tarihleri arasnda emeklilik talebinde bulunan12.186 kiinin aylklarnda da yaklak yzde 9 art salanacak.
SSK ve Ba-Kur intibaknn toplam maliyetinin yllk 2 milyar 450 milyon TL olaca ngrlmektedir.
ntibakla maalarda meydana gelecek artlarn dalm yle olacak: 
Kaynak: SGK
SORU-9: ntibak dolaysyla yaplan artlar ne zamandan itibaren geerli olacaktr.
Yaplan artlar 2013 yl bandan itibaren emekli aylklarna yanstlacaktr. interpretation .
SORU-10: ntibak dolaysyla gemie ynelik toplu bir para denecek midir?
ntibak artlar sadece 2013 yl bandan itibaren emekli aylklarna yanstlacak olup, geriye ynelik (toplu) bir deme sz konusu olmayacaktr.
