Türev ürünler, başka bir kıymetin getirisine bağlı, veya bu kıymetlerden “türetilmiş”, finansal araçlardır. Türev ürünlere konu olan kıymetlere “dayanak varlık” denir. Türev ürünler hem bazı risklere karşı korunmak için, hem de yatırım amaçlı olarak kullanılır. Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile varantlar bu araçlara örnek gösterilebilir.
Türev araçlarda alım işlemi “uzun pozisyon”
, satış işlemi ise “kısa pozisyon” olarak adlandırılır. “Ters işlem” veya “pozisyon kapatma”, sahip olunan pozisyona aksi yönde işlem yapmayı ifade eder. Diğer bir deyişle “pozisyon kapatma”
, alım (uzun pozisyon) karşısında satım, satım (kısa pozisyon) karşısında alım yönünde işlem yapılmasıdır. “Açık pozisyon” ise bir sözleşmede ters işlemle kapatılmamış uzun veya kısa pozisyonları ifade eder.
2010 sonu itibariyle Türkiye’de vadeli işlem sözleşmeleri VOB’da, varantlar İMKB’de işlem görürken, borsalarda opsiyon işlemleri henüz başlamamıştır. Ancak bazı banka ve aracı kurumlar, tezgahüstü piyasada yatırımcılarına opsiyon ürünleri sunabilmektedir.
