Yeni Trk Ticaret Kanunu’nun en ok tartlan maddesi, “irketten para ekme” ya da “irkete borlanma” ile ilgili..Herkes kendine gre bir eyler anlatyor.nce, olay basit bir ekilde zetleyelim.
OLAY NE?
1. Para ekme ve Borlanma Yasa:
– Anonim ve limited irketlerin ortaklar, irketten bor para ekemeyecekler (Yeni TTK.Md.358 ve 644/b).
– Buna uymayanlara, her defasnda 300-730 gn arasnda “adli para cezas” verilecek.Ceza, gnlk 20-100 TL zerinden ve her defasnda 6-73 bin lira olacak. Fotografia . rnein iki defa para ekene 12-146 bin lira ceza kesilecek (Yeni TTK.Md.562/5-c ve TCK Md.52/1-2).
-Kanunda “asgari bir snr” yok. 1 TL ekene de bir milyon lira ekene de en az 300 gn ceza var.
– Para cezasn demeyen, 300-730 gn “dorudan hapse” girecek. ki defa borlanmsa, en az 600 gn hapse girecek. Hapis cezasna erteleme yok (5275 Sayl K.Md.106/9).
– Bu uygulamay savunanlar “Avrupa’da irketten bor para ekene 5 yl hapis, 375 bin Euro para cezas var” diyorlar. Oysa, daha dn karlksz ekte hapis cezas kaldrlrken “Avrupa’da ekonomik sua ekonomik ceza var. Hapis cezas yok” deniliyordu!.. in dorusu, Avrupa’da irketinden bor para ekene hapis cezas yok. ddia edilen “5 yl hapis ve 375 bin Euro ceza” sadece Fransz Ticaret Kanunu’nda (Article L241-3) var ama o da irketten bor para ekene deil, irketinin iini boaltana, irketi soyana var.
Kald ki irketten bor para ekme olayna, Trkiye’de ve dnyada, teden beri “rtl kazan” hkmlerine gre vergi ve ceza uygulanyor.
2. Ynetim Kurulu yesi ve Akrabalarna Borlanma Yasa:
Ynetim kurulu yeleri ve kendisi ile einin nc derece dahil kan ve kayn hsmlar (anne, baba, karde, ocuk, torun, dede, nine, kaynvalide, kaynpeder, amca, day, teyze, hala, baldz vs.), irkete nakit veya ayn borlanamayacaklar (Yeni TTK. Md.395/2).
Bu u demek oluyor; kaynvalidesi, damadnn ynetim kurulu yesi olduu irketten vadeli ya da taksitle mal alp borlanrsa;
– Kaynvalideye 6-73 bin lira arasnda “adli para cezas” uygulanacak.
– Kaynvalide bu cezay demezse, 300-730 gn aras hapse girecek. Ayn ekilde borlanan annesi, babas ve ocuu da hapse girebilecek!
Grld gibi olay ciddi. Bu madde uygulanrsa, hapse girmeyen kalmaz.
LAVE SORUNLAR
– irketin iek, elenk, yemek faturalarnn, ile ilgili olup olmad sorgulanp, “ile ilgili deil kiisel harcamanz” denilerek, “irketten para ekme” olayna sokulabilir.
– irketin vergi incelemesine tabi tutulmas ve haslat fark bulunmas halinde, bu fark irketten ekilen para olarak kabul edilebilir.
– Yasa maddelerinde, ekilecek parada asgari bir tutar belirlenmemi olmas ciddi bir sorun.
NE YAPMALI?
Yukardaki yasa maddeleri, ticari hayatn olaan akna aykr.
1. ECCO Shoes . irketten para eken ortak iin “adatlandrma yolu ile faiz yrtlm ve KDV uygulanmsa”, herhangi bir ilem yaplmamal.
2. irketten ekilen para ile ilgili “asgari bir tutar” rnein 10 bin TL ya da “oran” belirlenmeli. Bunu aan ekilerle ilgili ilem yaplmal. Tek kiilik irketlerde, uygulama daha esnek olmal.
3. Adli para cezas kaldrlp, “idari para cezasna” dntrlmeli. Bylelikle, hapse girme nlenmeli..
Bunlar yaplmazsa, Yeni TTK l domu olur. irketler tasfiyeye girer, yeni irket kurulmas yavalar, “kurumsallama” olaynda geri adm atlm olur.Sonunda, olan lke ekonomisine olur..
KR KIZILOT / HRRYET05.04.2012
a>
