1- 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren ne deiti?
Bu tarihten itibaren 5510 Sayl Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanunu, tm maddeleriyle birlikte yrrle girmi oldu. Buna gre Trkiye’de yaayanlardan tutuklu ve hkml, er , erba ve yedek subay okulu rencileri, szlemeli lke adna salk yardmlar karlananlar, geici 20. madde kapsamndaki banka ve sigorta irketlerinin sandklar kapsamnda bulunanlar, milletvekilleri ile Anayasa Mahkemesi Bakan ve yeleri ile bunlarn emeklileri ile dul ve yetimleri hari tm insanlar zorunlu olarak ‘genel salk sigortas’ kapsamna alnd.
2- i, memur, esnafn durumunda ne deiti?
Eski sistemde SSK, Emekli Sand ve Ba-Kur’lu olarak alanlar veya buradan emekli olanlar iin deien bir ey yok. Yani bugn ii, memur veya esnaf olarak alan zorunlu sigortallar ve emekliler ile bunlarn bakmakla ykml olduklar kiiler iin herhangi bir ey deimedi. Eskiden olduu gibi istedikleri hastaneye giderek salk hizmeti almaya devam edecekler.
KIZ OCUKLARININ DURUMU
3- Peki bunlarn bakmakla ykml olduu e ve ocuklar ile anne ve babalarnn durumlar ne olacak?
Sosyal Gvenlik Kurumu bnyesinde sigortas olan bu kiilerin eleri, 18 yan altndaki ocuklar ile zerlerine kaytl anne ve babalar da hibir prim demeksizin salk sigortasndan yararlanmaya devam edecekler. Herhangi bir yere bavuruda bulunmalar da gerekmeyecek. 1.10.2008 ncesi bakmakla ykml olunan kii olarak salk yardmlarndan faydalanan kz ocuklar salk yardmlarndan eskisi gibi ya art aranmakszn faydalandrlacak.
01.10.2008 TARHNE DKKAT!
4- 18 yan zerindeki ocuklarn durumu ne olacak?
18 yan zerindeki erkek ocuklar, lise eitimini srmeleri halinde 20 yana kadar; niversite rencisi olmalar durumunda 25 yana kadar anne veya babasnn salk gvencesinden yararlanmaya devam edecek. Herhangi bir prim demesi gerekmeyecek.niversite rencilerinin her yl renci belgelerini Sosyal Gvenlik Merkezine veya Sosyal Gvenlik Kurumu l Mdrl’ne gndermesi yeterli olacak.18 yan zerindeki kz ocuklar, 01.10.2008 ncesi bakmakla ykml olunan kii olarak salk yardmlarndan faydalanmyorsa; erkek ocuklar gibi ya ve eitim durumlarna gre anne veya babasnn salk sigortasndan yararlandrlacak. how to make money online . Yani 2008 ncesinde bu kapsamda olmayan kz ocuklar, okumuyorlarsa erkek ocuklar gibi 18 yandan sonra gelir testi iin bavurmak zorunda.niversite rencisi ise 25 yana kadar ailesinin sigortasndan yararlanabilecek. Bu yatan sonra yararlanamayacak.
BOANDIYSA, TEN AYRILDIYSA
5-Kz ocuk boanm veya alt iten km ise ne olacak?
Burada da 1.10.2008 tarihi nem tayor. Bu tarih ncesi bakmakla ykml olunan kii olarak salk yardmlarndan faydalanan kz ocuklar, salk yardmlarndan eskisi gibi ya art aranmakszn Sosyal Gvenlik Kurumu’na bavurarak yeniden anne veya babasnn sigortasndan yararlanma hakkn elde edecek.Ama bu tarihten nce kapsamda deil ise; anne veya babasnn sigortasndan yararlanamayacak.
GEN ERKEKLER BU SORU SZ LGLENDRYOR
6- 18 yan zerinde almayan, okumayan veya 25 yan zerinde okuyan/ okumayan/ almayan erkeklerin durumu ne olacak?
Adrese Dayal Nfus Kaydnda yer alan adreslerine en yakn Sosyal Yardmlama ve Dayanma Vakf’na bavurarak, gelir testi yaptrmalar gerekiyor.
GEN ADAMIN GELR M BABASININ GELR M?
7- Gelir testi yaplrken, rnein anne ve babasyla yaayan 26 veya 30 yanda bir adam iin, onlarn gelirleri mi dikkate alnacak? Yoksa kiisel gelirine mi baklacak?
Resmi ikamet adresi anne ve babasyla ayn olanlarn gelir testinde; ana babasnn geliri dikkate alnacak.
8- Bu bor kimin borcu olacak? Ailesinin mi 30 yandaki bu adamn m?
Genel salk sigortals olarak tescil edilenin borcu olacak, yani 30 yandaki adamn.
9- 25 ya alt partime alan rencilerin GSS’den yararlanmalar iin eksik olan gnlerin primlerini demeleri gerekecek mi?
Evet, bu kiiler istee bal sigortal olarak prim demezse 60/g den tescil edilecek gelir testi sonucuna gre, gelir testi istemezse asgari cretin iki kat zerinden prim deyerek salk yardmlarndan faydalandrlacaktr.
H GVENCES OLMAYAN OCUKLAR
10- Anne veya babasnn sosyal gvencesi olmayan ocuklar ne yapacak?
lkemizde yaayan her kii, zorunlu olarak, genel salk sigortals olarak tescil edileceinden, bunlarn 18 ya alt ocuklar da ‘bakmakla ykml olduklar ocuk’ olarak salk yardmlarndan faydalandrlacak. 30 gn ve prim borcu aranmakszn 18 yan altndaki tm ocuklara salk hizmeti verilmeye devam edecek.
TESTE BAVURMAYAN NE OLACAK?
11- Gelir Testine bavurmak ne salayacak?
Bu sayede genel salk sigortas ‘tescil’ ilemi yaplan kiiler gelir durumlarna gre prim deyecek ya da demeyecek. Bavurmaz ise gelir durumunun stnde, asgari cretin iki kat zerinden yani 213 TL prim demek zorunda kalacak.
GELRE DE GDERE DE BAKILACAK
12- Kimler ne kadar prim deyecek?
Gelir testi yaplrken, evli ocuklar hari ADNKS’de (Adrese Dayal Nfus Kayt Sistemi) ayn hanede yaayan ailenin aylk geliri ve giderleri tespit edilerek, hanede yaayan aile bireyi saysna blnecek. Kii bana gelir, brt asgari cretin te birinden az (295 TL) ise salk primini Sosyal Gvenlik Kurumu stlenecek.
13- Kii ba gelir 295 TL’nin zerinde ise ne olacak?
– Kii ba gelir, brt asgari cretin te biri (295 TL) ile asgari cret (886,5 TL) arasnda ise aylk 35,4 TL salk primi deyecek.
– Kii bana den gelir asgari cret ile asgari cretin iki kat (1.773 TL) arasnda ise aylk 106,4 TL deyecek.
– Kii ba geliri asgari cretin iki katndan daha fazla ise aylk 213 TL zorunlu salk primi deyecek.
14- Hi sosyal gvencesi olmayanlar, bavurmazlar ise ne olacak?
Hi sosyal gvencesi olmayanlar bavurmaz ise re’sen sisteme tescil edilecek. Dolaysyla asgari cretin iki kat zerinden prim deyecek. Bu durumda aylk kiisel gelirlerinin bin 773 TL olduu varsaylarak, her ay 213 TL prim borcu olarak hanelerine yazlacak.
BORCU OLANIN OCUU NE OLACAK?
15- Bu kiiler ocuklarn hastaneye gtrdklerinde bir sorunla karlaacaklar m? Prim borcu olanlar salktan yararlanamazlar, yaptrm ocuklarn kapsayacak m?
Hayr, 30 gn prim ve borsuz olma art aranmakszn 18 yan altndaki tm ocuklara salk hizmeti verilmeye devam edecek.
ZEL SGORTASI OLANLAR NE YAPACAK?
16- Vatanda, “Genel salk hizmeti istemiyorum. Ben gerektiinde hastaneye gider, kendi masraflarm karlarm” ya da “Ben kendime zel salk sigortas yaptrdm. Sisteme girmeyeceim” deme hakkna sahip mi?
Hayr. Genel Salk Sigortas, ‘gnll’ deil ‘zorunlu’ bir sistem. Trkiye’de ikamet eden her T.C vatandann sistemde olmas zorunlu.
GELR TEST STEMEYENLER
17- Ben almak istemiyorum, param da var. Gelir testiyle de uramak istemiyorum. Baka bir yol yok mu?
Evet var. stee bal prim demek suretiyle, hem emeklilik hem de salk hizmetlerinden yararlanabilirsiniz. Ya da gelir testi istemediini yazl olarak Sosyal Gvenlik Kurumu’na beyan edersiniz; aylk asgari cretin iki kat zerinden de prim derseniz, gelir testiyle uramazsnz.
18- stee bal sigorta iin ya snr var m? Aylk ne kadar prim demek gerekir? Ka yl sreyle?
Brt asgari cretin yzde 32’si orannda prim deyerek hem emeklilik hem de salk hizmeti almanz mmkn. Prim deme sresi ie giri tarihine ve yana gre deiiklik gsteriyor.
STAJYER AVUKATLAR
19- Avukatlk staj yapanlarn durumu ne olacak?
Stajyer avukatlarn GSS primlerini staj sresince Trkiye Barolar Birlii karlyor.
BANKA SANDII MENSUPLARI
20- Banka sand vakflarndan emekli olanlarn durumu ne olacak? Bunlarn bakmakla ykml olduklar e ve ocuklar ne yapacak?
Herhangi bir ey yapmayacaklar. Kanunun geici 20. maddesi kapsamndaki bankalar, sigorta ve reasrans irketleri, ticaret odalar, sanayi odalar, borsalar veya bunlarn tekil ettikleri birliklerin personeli iin kurulmu bulunan sandklarn itirakileri, bu sandklardan aylk veya gelir balanm olanlar ile bunlarn bakmakla ykmllerinin salk hizmetleri, Kurumca devralnncaya kadar ilgili kurulularca karlanacandan bu kiiler, devir ilemlerinden sonra genel salk sigortas kapsamna alnacaktr.
YURTDIINDA YAAYAN TRKLER
21- Bu kanun yurtdnda yaayan Trk vatandalarn kapsyor mu?
Hayr. Yurt dnda yaayan Trk vatandalar kapsam ddr. nk Kanun Trkiye’de ikamet edenlerin GSS’li saylacan dzenlemitir.
22- kamet adresi Trkiye’de olan ancak yurtdnda sigortasz olarak alan Trk vatandalarnn ne yapmas gerekiyor? Onlar da gelir testi iin bavuracaklar m? Onlar adna bir yaknlar bavuruda bulunabilir mi?
Bu kiilerin kendileri ya da Trkiye’deki yaknlar Adrese Dayal Nfus Kayt Sisteminden (ADNSK) Trkiye’deki adresini, yurtdndaki adresi olarak gncelleyecek. Bu kiilerin Trkiye’de yaayan e, ocuklar var ise onlar sisteme tescil edilecek. Yani gelir testi iin vakflara bavuracak.
23- Trkiye’de alrken; iyerinden cretsiz izin alarak yurtdna eitime gidenlerin durumu ne olacak?
4/a kapsamndaki kiiler turistik ya da geici olarak eitim ya da i nedeniyle yurt dnda ise cretsiz izinli olduklar srelerde; iverenin bildirmesi halinde (4857 sayl Kanun’a gre 1 ay iinde bildirilmesi gerekir) bu sre iinde faydalandrlacaktr. 1 yl cretsiz izinli olduu srelerde GSS’li sayldndan faydalandrlacak.
24- rnein burs kazanan eiyle birlikte ABD’ye giden, ancak kendisi ev hanm olarak ABD’de yaayan Trk vatandalar da genel salk sigortas kapsamnda prim demek zorundalar m? Byle ise ABD’deki Trk bykelilii ya da konsolosluklara bavurabilirler mi?
Bu kiilerin kendileri ya da Trkiye’deki yaknlar ADNKS’nden yurtdndaki adresini gncellemeleri halinde prim demeyeceklerdir.
25- ifte vatanda olup, Trkiye’de sigortas bulunmayan ancak vatanda olduu yabanc lkede alan ve sigortas olan Trkler ne yapacak?
Szlemeli lkede alyor ise Trkiye’ye gelirken szlemeye gre salk yardmlarndan faydalandna ait “formler” denilen belgeyi getirecek. Yaknlar adna ise ilgili lkeden yine bunlar iin istenilen “formleri” gnderecek.Szlemesiz lke vatanda ve bu lkede alyor ise kametleri yurt dnda bulunmas nedeniyle GSS kapsamna alnmayacaktr. Ancak istekleri halinde zel salk sigortas kapsamnda faydalanabilir.
YURTDIINA ETME GDENLER
26- T.C vatanda olup yurtdna lisans, master, doktora eitimi iin giden, almayan ve sigortas olmayanlar ne yapacak? Onlar adna aile yakn bavurabilecek mi?
Onlar da dierleri gibi kendileri ya da Trkiye’deki yaknlar ADNKS’nden yurtdndaki adresini gncelleyecek.
27- Peki yine eitim iin yurtdna giden ancak salk sigortalar oradaki devlet veya okullar tarafndan stlenilen vatandalar ne yapacak?
Kendileri ya da Trkiye ‘deki yaknlar, ADNKS’nden yurtdndaki adresini gncelleyecek.
28- Devlet tarafndan resmi burslu olarak eitime gnderilmi, 25 ya st olup, Trkiye’de sigortas bulunmayanlar ne yapacak?
Kendileri ya da Trkiye ‘deki yaknlar ADNKS’nden yurtdndaki adresini gncelleyecek.
29- Yabanc bayrakl gemilerde ve uluslararas sularda 1 takvim ylnda 6 aydan fazla sre ile alan gemi adamlarnn durumu ne olacak? Trkiye’ye dnd zaman m sigorta kapsamna girecek?
Gemi adamlar 4/a kapsamnda sigortal olduundan her hangi bir ey yapmayacaklardr.
TRKYE’DE YAAYAN YABANCILAR
30- Bir Trk ile evlenmi ancak 3 yln doldurmad iin T.C vatanda olamam bir kadn, Trk einin sosyal gvencesinden yararlanabilir mi?
Evet, ikamet iznine bal olarak Trkiye’de ikamet ediyorsa faydalanabilir.
CEZA DA VAR!
31- Trkiye’de oturma izni alm, sigortas olmayp zel salk sigortas bulunan yabanclarn durumu ne olacak?
Kesintisiz bir yllk ikamet sresini dolduranlar yabanclar, ilgili lke kapsamnda sigortal deilse bu srenin dolduu tarihten itibaren bir ay iinde Sosyal Gvenlik Merkezine veya Sosyal Gvenlik Kurumu l Mdrl’ne bavurmak zorundadr.zel salk sigortasnn bulunmas kapsama alnmay engellemez. nk GSS onlar iin de zorunludur.
32- Trkiye’de 1 yldan uzun sredir yaayan ancak kendi lkelerinde sigortas bulunmayan yabanclar ne yapacak?
Tescil ilemini yaptrmak iin kendilerine en yakn Sosyal Gvenlik il mdrl veya merkezine bavurmalar gerekecek.
33- Bu bavuruyu yapmayan yabanclara nasl bir yaptrm uygulanacak?
Kesintisiz bir yllk ikamet sresinin dolduu tarihten itibaren bir ay iinde Sosyal Gvenlik Merkezine veya Sosyal Gvenlik Kurumu l Mdrl’ne bavurmayp daha sonra bavurursa brt asgari cret tutarnda idari para cezas uygulanacaktr.ncelikle 886,5 TL idari para cezas kesilecek. Ayrca gelirlerinin brt asgari cretin iki kat olduu, yani bin 773 TL olduu varsaylarak, her ay 213 TL prim borcu tahakkuk ettirilecektir.
a>
