Emeklilik maaşı nasıl hesaplanıyor?
Şu anki sistemde emekli maaşı hesabı çok karışık. 08.09.1999 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 4447 sayılı kanunla 1978 yılından beri uygulanan katsayı esasına dayalı gösterge sistem kaldırılmış, yerine TÜFE ve GH (sabit fiyatlardaki gelişme hızı) oranlarına göre sigortalıların güncelleştirilmiş prime esas yıllık kazançlarının esas alınıp bunun üzerinden aylık bağlama oranının belirlenmesi sistemi uygulamaya konulmuştur.
01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası ile emekli maaşı hesaplama sistemi başka bir boyut kazanmıştır.
Bu durumda sigortalılık tarihi 2000 yılından önce başlayan sigortalının aylık bağlama oranını hesaplama sistemi üç değişik hesaba göre yapılmaktadır.
■2000 yılından öncesi
■2000 yılından 01.10.2008 tarihine kadar olan dönem
■ve 01.10.2008 tarihinden sonrası
Sakıncalar, yarattığı problemler
Teoride de çok karışık olan sistemin zaman zaman gerçek anlamda da karışıklıklara neden olduğu görülmüştür. Özellikle gelişme hızı oranlarının emeklilik maaşı hesabında kullanılması haksız ve adaletsiz emekli aylığı bağlanmasına neden olmuştur.
Aynı şartlarda çalışıp daha düşük prim ödemesi gerçekleşen sigortalıların, sonradan emekli olduğunda kendilerinden daha yüksek prim ödenen sigortalılardan fazla emekli maaşı bağlandığı zaman zaman karşılaşılan olaylar haline gelmiştir.
Ülkemizdeki enflasyonist ortamın zorunlu kıldığı bu aylık bağlama sistemi çoğu sigortalının anlamakta güçlük çektiği hesabı zor olan bir sistemdir. Sigortalıların hesaplamasının hayli güç olduğu bu sistem, zamanla bazıları için rant kapısı olma özelliğini dahi kazanmıştır. Haksız aylık bağlama oranlarının hesaplanabildiği bu sistemin terk edilip her sigortalının kolayca anlayabileceği bir sistemin benimsenmesi kaçınılmaz olmuştur.
Sgk’da adil emekli maaşı dönemi başlıyor
Tüm bu olumsuzlukların ortadan kalkacağını tahmin ettiğimiz açıklama nihayet Sgk Başkanından geldi. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı Fatih Acar’ın açıklamasına göre yeni sosyal güvenlik reformu ile ne kadar prim ödenirse o kadar emekli maaşı alınacak. Tüm emeklilere, emekli olacaklara hayırlı uğurlu olsun…